1 - HAYAT AĞCI MOTİFİ
HAYAT AĞCI MOTİFLER
Hayat ağacı motifi, sonsuzluğun sembolüdür. Bu motif, ölümsüzlüğü araştırmanın ve ölümden sonra yaşam olduğu umudunun bir nişanıdır. Ağaç, Türkler arasında kutsal sayılan bitkilerdendir. Hayat ağacı, güç, kuvvet ve tılsımına inanılan aslan, kartal, ejder, tavus kuşu gibi mitolojik yaratıklar tarafından korunurken tasvir edilir.
Tek tanrılı dinlerin, insanını yaradılışını anlatan bölümlerindeki orta nokta, ağaçtır. Bazı motiflerde bu ağacı bir yılanın beklediği görülür. Cennetteki yasak ağacın meyvesinden Havaya ikram eden yılan böylece, Gılgamış’tan büyük İskender’e kadar tüm ölümsüzlüğü arayanların bu otu bulmalarına veya yemelerini engel olmuştur. Ölümsüzlüğü bulamayan insanlar, ölümden sonraki hayat ile umutlarını sürdürürler ve bu hayat ağacı ile simgelenir. Selvi, hurma, palmiye, nar, incir, zeytin, asma, kayın, meşe vb. ağaçlar değişik toplumlarda hayat ağcının sembolüdürler. Anadolu motiflerinde hayat ağcı “can ağcı” olarak selvi en yaygın gözlenen semboldür. Birçok yörenin dokumalarında hayat ağcının üzerinde kuşlar görülür. Bunlar zamanı gelince uçacak olan can kuşlarıdır. Hayat ağacı motifi Anadolu da mezar taşlarında oldukça yaygın olarak kullanılır1.
1 - Kaynak: millî eğitim bakanlığı, el sanatları teknolojisi, karışık motif çizimleri 211gs0084 Ankara.