12 - Duvak Nedir
DUVAK NEDİR?
Duvak denilen ve ince tülden yapılan yüz örtüsü sadece gelinler için kullanılmıştır. Duvağın takılması nasıl merasimle olursa, duvağın açılması da yine merasimle olur. Duvak kadına ömründe bir kere nasip olur. O da ilk kez gelin olduğu vakit, genç kızlıktan gelinliğe geçtiği dönem…
Duvak ince tülden ve al renkli olur. Gelin ata binmeden takılır ve gerdeğe girene kadar durur. Merasim süresince gelin yanındaki yengeler aracılığı ile konuşur anlaşır. Duvak her zaman kapalıdır. Duvağın gerçek anlamda açılması damadın ve gelinin bir araya geldikleri zaman; damadın güveyi girmeden önce yani gelinin yanına henüz geldiğinde yüz görümlüğü denilen hediyesini ikram etmesinden sonra olur. Duvak bu şekilde açılmış olur. Gelin de duvakla olan işini tamamlamış olur. Bundan sonra aynı kadın kaç kez evlenirse evlensin duvak takılmaz; bu, töreye göre büyük ayıptır, dedikoduya sebeptir. Onun için kural konmuş ve şöyle denmiştir: “Dul avrada duvak yok, balığa bıçak yok, katıra da kulun yok.” Yani balık bıçaksız; katır kulunsuz; dul avrat da duvaksızdır. Burada vurgulanmak istenen asıl maksat iffetin sembolü olan duvağa genç kız iken sahip olunacağıdır. Duvağa sahip olmak her genç kızın hakkıdır; ama aynı zamanda onu hak etme sabrını göstermek de onun görevidir.
İsmail BOZKURT – Anadolu Türk Aşiretleri – Avşar ve Diğer Türkmen Aşiretlerinin Yaşayışı ve Kültürleri- Sayfa 38