16 - Baş Bağlama Töreni

BAŞ BAĞLAMA TÖRENİ

Gelin için koca evine geldiğinin ertesi günü, yani evlilik (gerdek) sabahı perşembeye (deri-derme, toplama- gününe) denk geliyor ise o gün; değilse, perşembeye veya pazara denk gelen bir günde baş bağlama töreni yapılır. Yakın akraba ve komşular davet edilir. Tatlı, sütlü, çerezli yiyecek ve içecekler hazırlanır. Yenilir, içilir, gelin başı bağlanır.

Baş bağlama her gelin için yapılır. Kekil(kâkül) kesilir, kızlıktan gelinliğe geçişin işareti verilir. Baş bağlanırken kullanılan malzemenin en başta geleni bir metrekare büyüklüğünde bembeyaz ince bir keten örtüdür. Ona ilaveten allı yeşilli bir kefiye, bir de ince kırmızı kırap olur. Bunlar, “tepelik” denen, takke biçiminde ve içerisinde karton gibi birtakım sert maddeler döşeli olan çuha kumaş kaplamalı silindir şeklindeki baş giysisine bağlanır. Keten örtü iki türlü olur; birincisi beyazdır ve bu yaşlılar için kullanılır; ikincisi de gençler için olandır ki, bu tamamen bayrak rengi al bir örtüden olur. Gelin başı bağlanırken bu ikincisi seçilir.

Kısaca baş şu şekilde bağlanır. Tepelik gelinin başına geçirilir. Üzeri kefiye ile sıkı sıkıya sarılır. Kefiyenin üzeri tepeden aşağı doğru keten ile kapatılır. Tepeliğin alın hizasına ve ketenin üzerine ise kırmızı kırap veya kefiye iki parmak enliliğinde katlanarak çepeçevre bağlanır. Uçları da arkaya sarkıtılır.

İsmail BOZKURT – Anadolu Türk Aşiretleri – Avşar ve Diğer Türkmen Aşiretlerinin Yaşayışı ve Kültürleri- Sayfa 41

KİTAPLAR

MAKALELER

ŞAİRLER