1 - Çocuğa Ad Konması
Çocuğa Ad Konması:
Aşiret geleneğinde çocuğa ad konması şarta bağlıdır. Çocuk doğduğu zamana kadar erkek mi kız mı olacağı bilinmediğinden eğer kız olursa, bekârken ölen halanın adı, erkek olursa en yakın zamanda kaybedilen ve sevilen amcanın, dayının adı konur. Aşirette şöyle bir anlayış vardır ki, bir kimse çocuğuna kendi soyundan olmayan birinin adını korsa, onu kınarlar; ona saygı da göstermezler. Haricen konulan isimler, Peygamberimizin eşlerinin, çocuklarının, sahabeden olanların, Türk büyüklerinin isimleridir ve bunlar istisnadır. Askeri ve askerliği çok sevdiklerinden olmalıdır ki, herkesin askerdeki komutanının adını koyması da onların hatıralarına saygı olarak kabul edilir.
Garibandan birinin deniz aşırı pek de yaygın olmayan bir isim koymasını ise istihza ile karşılarlar. Biraz daha ileri gidip “Anan sarımsak, baban soğan; sen ne diyon kel doğan?” derler. Ahmet, Mahmut, Mehmet, Mustafa isimlerini peygambere olan sevgilerinden dolayı korlarken, Muhammet ismini de saygılarından dolayı koymazlar. Bu konuya oldukça dikkat ederler.
Ad konma şu şekilde olur: Çocuk yunup yıkanır, büyüklerin huzuruna getirilir. Ailenin büyüklerinden birisi çocuğu kucağına alır. Yönünü kıbleye çevirir. Yavrunun kulağına yavaş yavaş ezanı okur. Kelime-i tevhit ve kelime-i şahadet okunarak tekbir getirilir. “Göbek adın Muhammet, Fatma, Hatice” diye kulağına fısıldandıktan sonra, şöhret olan isim, yani asıl isim de ne olarak kararlaştırıldı ise söylenir.
Böylece isim konmuş olur. Misafirlere tatlı ve yemek ikram edilir. Yakınları tarafından hediyeler takdim edilir. Yaşının uzun olması dilenir. Adına sahip olması temenni edilir. Çocuğa genç yaşta ölen birinin adı konmuş ise; “Adı benzesin, yaşı benzemesin.” denir. Verilen isim, kötü bir talih sonucu ölen birinin adı ise onun için de “Adı benzesin de kaderi benzemesin.” derler.
Keyfe maaş(1) konuşmalar başlar, şakalar yapılır, benzetmeler gırla gider: “Aman kardeşim, dayısı varsa her şey arkadan gelir, korkma.” derler. “Boşuna mı demiş atalarımız, oğlan dayıya, kız bibiye.” diyerek durumu noktalamaya çalışırlar.
1 - Keyfe maaş: Canının istediği gibi, herhangi bir kurala ve kısıtlamaya tabi olmaksızın konuşma, davranma.
İsmail BOZKURT – Anadolu Türk Aşiretleri – Avşar ve Diğer Türkmen Aşiretlerinin Yaşayışı ve Kültürleri- Sayfa 46-47