5 - Örs-Çekiç
Örs-Çekiç:
Tırpanın ağzının keskinleştirilmesi için örs ile çekiç arasında dövülmesi gerekir. Örs ve çekiç her ikisi de demirdendir. Örsün başı ile çekicin ağzına çelik kaplanır. Örsün bir veya iki bacağı olur. Çekicin de çift ve tek ağızlı olanı vardır. Örs yere çakılır; üzerine tırpan ağız tarafından konur, örsün çelik olan tepesi bir yumurta yuvarlaklığında olduğundan çekicin ağzı ile de vurularak inceltilir. Buna tırpanı çekiçlemek denir. Tırpan küteldiğinde (köreldiğinde, ağzı kalınlaştığında), ağzının düzeltilmesi gerektiğinde örs ve çekiç arasında düzeltilir. Bir tırpancı için örs çekiçten ayrılamaz. Ayrıldığı zaman da bir şeye yaramaz. Bunlar birbirinin mütemmimidirler, bir torbaya beraber konurlar; bu, özellikle tırpan çekici için geçerlidir. Aksi halde bir sürü çekiç çeşidi vardır. Örs-çekiç torbasından söz etmişken o torbada bulunan masat, kösüre ve iyeğiyi de hatırlamak gerekir.
İsmail BOZKURT – Anadolu Türk Aşiretleri – Avşar ve Diğer Türkmen Aşiretlerinin Yaşayışı ve Kültürleri- Sayfa 53,54