7 - BEREKET

BEREKET

Dut, karpuz, kavun, nar, incir, üzüm, bitki ve yılan, ejder, koç, boğa, geyik, kelebek, balık gibi hayvanlardan oluşan formda bereket motifleri sonsuz mutluluğu ifade eder[1].

Ağaç, çiçek, yaprak motiflerinden oluşur. Lotus Tanrıçalara uğur ve bereket sağlayan çiçektir. Hayat ağacı, bereket ve bolluk simgesidir. Nar, bereket sembolüdür. Persophene’nin insanların iyiliği için çaldığı Enthoman ateşinin kıvılcımlarını sembolize etmektedir. Ateşin yeryüzüne dönüşü doğuda, bereket demektir[2].

Cansız kayalar, sular, dağlar ve bazı doğa varlıklarından oluşur[3].

Dokumalar; evrenin yapısını ve hareketini simgeler. Ege Dionisos törenleri bunu sembolize eder. Dionisos: doğar, ölür ve yeniden doğar. Ölüm-dirim döngülü bereket sembolüdür[4].

Kurban Bayramlarındaki kurban da bu törenlerin devamıdır[5].

Motif genelde kadın erkek ilişkisini ve üremeyi simgelemektedir. Bereket motifi olarak buğday, arpa başağı, nar, haşhaş, karpuz, kavun, incir, üzüm, dut, çok taneli, çok çekirdekli, meyve ve tahıllar da kullanılır. Ana ve babayı simgeleyen motiflerde dokumalarda kullanılır[6].

Birlikte kullanılmış "elibelinde" ve "koçboynuzu" motifleri bir erkek ve bir kadını belirtir. Bereket deseni, dişiyi gösteren iki adet "elibelinde" motifi ve erkeği gösteren iki adet "koçboynuzu" motifinden oluşur. Kompozisyonun ortasındaki göz motifi, aileyi kem gözlere karşı koruması için kullanılmıştır[7].

[1] Çatalhöyük'ten Bugüne Anadolu Motifleri, Mine Erbek, Dösim Yayınları.

[2] Çatalhöyük'ten Bugüne Anadolu Motifleri, Mine Erbek, Dösim Yayınları.

[3] Çatalhöyük'ten Bugüne Anadolu Motifleri, Mine Erbek, Dösim Yayınları.

[4] Çatalhöyük'ten Bugüne Anadolu Motifleri, Mine Erbek, Dösim Yayınları.

[5] Çatalhöyük'ten Bugüne Anadolu Motifleri, Mine Erbek, Dösim Yayınları.

[6] T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, El Sanatları Teknolojisi, Karışık Motif Çizimleri, 211GS0084, Ankara, 2011, Sayfa 9.

[7] T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, El Sanatları Teknolojisi, Sarız Kilimi Dokumaya Hazırlık,215ESB376, Ankara 2011, Sayfa 21.

Çizim: Okan AVŞARKOCAOĞLU

KİTAPLAR

MAKALELER

ŞAİRLER